,, დანიშვნიდან 100 დღის განმავლობაში ცუდ ტონად ითვლება პირველი პირების კრიტიკა”
ნინო ცხვარაძე 591 98 24 30
ramdenime dRis win `baTumuri platformis~ erT-erTma damfuZnebelma, publicistma daviT CxartiSvilma
socialur qselSi regionis mTavrobis axali
TavmjdomarisTvis Ria werilis gagzavna
daaanonsa
davinteresdiT, ra aqvs saTqmeli daviT CxartiSvils Tornike riJvaZisTvis.
– batono daviT, ratom gadawyviteT, Ria weriliT mimarToT baton Tornike riJvaZes?
– batoni riJvaZisTvis ramdenime kiTxviTa da rekomendaciiT mindoda mimemarTa da SemdgomSi, vimedovneb, piradadac, TanamoazreebTan erTad Sevxvdebi, TumcaRa, radganac SemexmianeT, aqve gipasuxebT, Ria werili ki 100 dRis Tavze iyos. daviwyeb aWaris uaxlesi istoriis eqskursiT. imedia, momitevebs Tqveni mkiTxveli sityvaWarbobas, radganac warsulis keTilsindisieri inventarizaciis gareSe veranairad avxsni, ratom aRmovCndiT am dReSi da verc momavals SevcvliT sasikeTod, rameTu igive algoriTmis arCevis SemTxvevaSi – imave Sedegs miviRebT.
– ra dReSi aRmovCndiT, ufro konkretulad rom uTxraT mkiTxvels?
– SegaxsenebT, rogori aRtacebiT Sexvda aWara 2012 wlis 1 oqtombris cvlilebebs (iseve, rogorc 2004 wels), Tumca maSinve naTeli iyo, rom win rTuli dReebi gveloda aWaris mosaxleobas, vinaidan is arCevnebi aramc da aramc ar gamoxatavda regionis nebas ideologiuri Wrilis safuZvelSive daSvebuli gadacdomebisa da lamis forsmaJoruli, situaciuri gaerTianebis gamo. es iyo wmida wylis `antimiSisturi~ xmis micema. Sesabamisad, korporatiuli interesis ararsebobis pirobebSi, `ocnebis~ Zala gaifanta koaliciaSi Semaval partiaTa interesebis da klanebis gaZlierebaze, rac myisve aisaxa qmediTuunarobaze, partiis mimarT ndobasa da katastroful regionalur sakadro politikazec, sadac yovlad unamusod murmanistebi, xabaZistebi, portirebulni, alasanias jgufi da `respublikelebi~ iyofdnen sxvis nanadirevs. bedis ironiaa, rom dReis mdgomareobiT, mTeli es ideuri `ajafsandali~, ukve biZina ivaniSvilze osananamReri partia `qarTuli ocnebis~ mandatiT utifrad gvesaubreba umaRlesi tribunebidan da mxolod kvirikaSvilis sakadro Secdomebze migvaniSnebs, viTomcda Tavad ar iyos misi saqmianobis produqti. es is momentia Cveni uaxlesi istoriidan, roca arsaidan mosulma da saeWvo warsulisa Tu midrekilebebis xalxma daikava sakvanZo adgilebi ivaniSvilis avtoritetis wyalobiT, kacis, romelsac, saboloo jamSi, dabralda yvela is umsgavsoba, rac misi saxelis ukan amofarebulma jgufebma ikadres aWaraSi. winamorbedebma, rogorc xedavT, faqtobrivad `avgias Tavla~ daaxvedres zurab pataraZes, romelsac ver aRmoaCnda saTanado unari, droze gaewminda mTavroba am xalxisgan da droTa ganmavlobaSi mZevladac ki iqca manamde Seqmnili konfiguraciis, bolosken ki winamorbedebze aranaklebi upasuxismgeblo midgomebi gamoamJRavna – gaarTula situacia da fsoni, didwilad, portirebulebze dado. mokled, im momentidan moyolebuli mocemulobis wyalobiT vimkiT dReis arasaxarbielo realobasac. da metic, iZulebulni varT, biZina ivaniSvilis xaTriT, SeveguoT xalxs, vinc aramc da aramac ar warmoadgenen aWaris saxes da es im dros, roca masTan, principSi, aRaranairi Sexeba ar aqvT. maTi yofnac ki rux masad avtonomiis umaRles Tanamdebobebze sxva araferia, Tu ara an uneblieT, anda dainteresebuli da Canergili jgufebis mier mzakvrulad gaTvlili aWaris diskreditaciis mcdeloba danarCeni saqarTvelos TvalSi. baTumi patara qalaqia da yvelam yvelaferi mSvenivrad viciT, vin ra gzebiTa Tu `damsaxurebebisTvis~ daikava esa Tu is posti da zedapiruli gadaxedvac ki, aqaur samzareuloSi Caxeduli kacisTvis, sakmarisia diagnozis dasadgenad.
– am yvelaferSi Tornike riJvaZe ra SuaSia?
– adamianuri faqtoria, ar vamarTleb, magram mesmis isic, rom dilemis winaSe dgas batoni Tornike, radganac swored rom am xalxma `formalurad~ airCia da raRac tipis valdebulebis grZnobac ki gauCndeboda, savaraudod, maT mimarT, miT ufro samsaxurebrivad dRedaRam erTad arian. Tumca mainc kiTxviT mivmarTav regionis mTavrobis Tavmjdomares – batono Tornike, zemoTqmulis gaTvaliswinebiT, xarT Tu ara mzad, asakis miuxedavad, gamoiCinoT saxelmwifoebrivad moazrovne lideris unar-Cvevebi da biZina ivaniSvilis dakveTa pirnaTlad aRasruloT aWaris masStabiT, SecvaloT formati aqauri `qarTuli ocnebis~ da saWiro WrilSi moaqcioT?
– gamodis, visac mis gundad gvisaxaven, sulac araa misi gundi?
– RvarZlTan erTad xorbalic ar movWraT, amitom ufro naTeli rom gaxdes, ra saSiSroebis winaSea riJvaZe, roca winamorbedTa ugunurobis Sedegs eyrdnoba da cdilobs, ara konceptualuri cvlilebebis gatarebas (da es ukve saxezea), aramed fasaduri sakadro gadaadgilebebiT da, didwilad, igive resursis gamoyenebiT am sakvanZo problemis `gadagorebas~, erT da, imedia, damafiqrebel magaliTs mogiyvan: Sav WianWvelebTan brZolis idealuri sqema gamoigones wiTelma WianWvelebma. ukanasknelni, erTaderTi saxeobaa, visac brZolis velze `dedofali~ gahyavs. iq mas kbens mteri, wiTeli dedali WianWvela viTomcda paralizdeba da mihyavT igi Savi WianWvelebis budeSi, sadac uecrad iRviZebs, hklavs Savebis `dedofals~ da am ganadgurebis procesSi amoisvreba misi feromonebiT, mere ki asaRebs Tavs Savebis `dedoflad~. Savebi wyveten winaaRmdegobas da emsaxurebian ukve wiTlebis `dedofals~, romelic Savi hgoniaT – Sedegad nawils wiTlebi Wamen, nawils ki msaxurebad itoveben. msgavs mdgomareobaSi aris is dRes yvela ZiriTadi mimarTulebiT, iqneba es media, infrastruqtura, socialuri sfero, kultura Tu ganaTleba – sadaveebi `wiTel dedoflebs~ uWiravT da `qarTuli ocnebis~ feromonebiT amosvrilebi, nametani TvalSisacemi rom ar iyvnen, warmarTaven aWaris socialur-ekonomikur sferos im mimarTulebiT, romelic yvelaze metad aZlevT maT xels, am etapze ki es stagnaciaa. Tornike riJvaZe, jerjerobiT, imave mesij-boqsiT xelmZRvanelobs, rasac wina mTavrobebi did mignebad gvisaxavdnen. imis gaTvaliswinebiT ki, Tu vin hyavdaT mis winamorbedebs `piarSCikebad~, es groteskia, araTu rame axlis da garRvevis momtani regionisTvis.
– anu regionSi `ocnebis~ srul gadaxalisebas da prioritetebis ganaxlebas sTavazobT. rogor xedavT avtonomiis xelmZRvanelis rols municipalur saqmianobaSi?
– simarTle Semdegia – minimaluri saxalxo legitimaciis pirobebSi aWaris yvela mmarTveli `qmnida~ baTums, aWaris xelisuflebis asimetriuloba centrTan mimarTebaSi ucvlelad gadmohqonda avtonomiis dedaqalaqze, anu imave sqemas nergavda, rac Tbiliss aWaris mimarT aqvs, aWaris mTavrobas – baTumis municipalitetis mimarT da a.S. rac TavisTavad problemaa. aseTma midgomebma ganapiroba rom, qalaqi, romelic erT dros savse iyo sasicocxlo resursiT, anu imiT, rac gamoarCevda baTums sxva tipuri qalaqebisgan – daikarga, amasTanave ikargeba unikaluri baTumuri subkultura. varSalomiZis dros is xom saerTod aqcies kiCad, Sapitod, radganac centrSi ar ician, ra surT da ra amoZravebT baTumelebs da ratom iyvnen mudam ukmayofiloni Tbilisis uapelacio CarevebiT, warmodgenebiT, rom baTumi mxolod aWaruli xaWapuria, zRva da garToba, Tugind, iribad – avtonomiis xelmZRvanelis daukiTxavi daniSvniT, SemdgomSi baTumisa Tu aWaris avtonomiuri respublikis sxva centrebis kontrolis mizniT. ase klavdnen CvenTan 90-anebidan moyolebuli TviTmmarTvelobas, avtonomiis interesebs amofarebulni, CanasaxSive anadgurebdnen imas, rac sinamdvileSi gardaqmnis qveyanas evropulad da mxolod lozungebiRa gvrCeboda xelT da cru STabeWdileba, rom regionis doneze mainc gagvaCnia raRac tipis avtonomia, romelsac maRali donis TviTmmarTvelobadac gvisaRebdnen utifrad. sinamdvileSi, arc avtonomia gvqonda da arc TviTmmarTveloba – erTi faratina qaRaldi konstituciis saxiT da arafrismaqnisi, `CaliCiT~ da ara piradi Rirsebebis gaTvaliswinebiT dakompleqtebuli uzenaesi Tu umaRlesi sabWo. Careva TviTmmarTvelobaSi im formiT, romelic CvenTvis cnobilia abaSiZis droidan patariZis periodiT damTavrebuli, mxolod zianis momtania baTumisTvis. aq kargi saqme mxolod da mxolod Caurevloba da avtonomiis doneze konceptualuri xazis gansazRvra iqneboda. rac ufro naklebi Careva iqneba municipalitetis saqmianobaSi, miT metad ganviTardeba da gaZlierdeba is, imis miuxedavad, rom iqac bevri, memkvidreobiT miRebuli sakadro da konceptualuri problemaa, dawyebuli kulturiT da damTavrebuli infrastruqturiT.
– amiT daasruleT saTqmeli?
– diax, sul esaa, risi Tqmac mindoda, danarCens ki, daTqmisamebr, pirveli seqtembridan ukve gundiT movaxseneb aWaris mTavrobas. daniSvnidan 100 dRis ganmavlobaSi cud tonad iTvleba pirveli pirebis kritika. arc vapireb am tradiciis darRvevas, da rom ara aWaris mosaxleobis umravlesobis survili, axlad daniSnulma Tavmjdomarem rac SeiZleba swrafad moaxerxos sinqronizacia ivaniSvilis `meored mosvlisTanave~ gaJRerebul mesijebTan (kerZod, ivaniSvilis kvaldakval, aWaraSic Riad ganacxados, rom regionalur `qarTul ocnebaSi~ viTareba katastrofulia, ekonomikuri ganviTareba SeCerebulia, nepotizmi hyvavis, rom uniWoba da uRirsoba gaxda winsvlis kriteriumi, rom xelisuflebasa da sazogadoebas Soris urTierToba morRveulia), seqtembramde mainc – xmis amomRebi ar viyavi. miT ufro, zurab pataraZis wasvlisTanave `baTumuri platformis~ yvela aqtivobis SeCerebac davaanonse.