,,მსოფლიოში ერთადერთი ქვეყანა ვართ, სადაც წამლის ხარისხის პრობლემა არ არსებობს”
ირმა ცეცხლაძე 27 48 93
medikamentebi TurqeTSi rom gacilebiT iafia, amaze ukve aRaravin davobs. Cveni moqalaqeebis sakmaod didi nawili gadadis mezobel qveyanaSi swored medikamentebis sayidlad. gansazRvruli aqvT fasebic, raodenobac da is danazogic, mogebac, romelic wamlis SeZenis Semdeg rCebaT
mcire presgamokiTxviT amis dadastureba ar gagvWirvebia. gTavazobT moqalaqeebTan saubris Canawers.
marina goliaZe: – ukve sami welia gadavdivar qemalfaSaSi wamlebis sayidlad. dedaCems guli awuxebs da iZulebuli var, yovelTviurad SeviZino wamlebis garkveuli raodenoba. 200 lari mrCeba mogeba. arc var darwmunebuli, aq rom viyido, miviReb Tu ara igive efeqts, radgan adre nayid wamlebs ar hqonda is Sedegi, rac TurqeTidan Camotanil igive dasaxelebis wamals!
merab daviTaZe: – simarTle giTxraT, karga xans ar mjeroda, rom aseTi gansxvaveba iyo fasebSi. Cemi disSvili meubneboda, wamodi da Tavad darwmundio. ra vqna, wamlebze var damokidebuli ori weliwadia da amas xmardeboda Cemi Semosavlis sakmaod soliduri nawili. axla CemTvisac da Cemi meuRlisTvisac iq vyidulob medikamentebs da suli moviTqvi.
nana gamyreliZe: – es ori Tvea gadavdivar qemalfaSaSi wamlebisTvis. iqidan sxva raRacebic momaqvs: sarecxis fxvnili, produqti Tu saojaxo nivTebi. TurqeTSi siiafea am kuTxiT. winaT CvenTan ufro xarisxiani wamlebi iyo da naklebic Rirda. is droc maxsovs, Turqebi aq rom yidulobdnen sxvadasxva dasaxelebis wamals. axla raRa dagvemarTa, SeiZleba amxela monopolia iyos bazarze? acxadeben garkveul aqciebs, fasdaklebis dReebs. TamaSia es yvelaferi da gaTvlilia mxolod da mxolod uzarmazar mogebaze.
maka laraSvili: – kaxeTidan Camovdivar, rom qemalfaSaSi gadavide da wamlebi viyido. xSirad Cemi mezoblebic mabareben. es ra xdeba, sakuTar qveyanas veRar unda vendoT wamlebis xarisxsa Tu fasSi?! ra gaxda, ra auRebeli cixe-simagre gaxda es saafTiaqo qselis monstrebi, arc erT kerZo afTiaqars ar uSveben bazarze, Tuki maTze nakleb fasebSi ivaWra.
nunuka moqeria: – sxvas Tavi davaneboT, uxarisxoa wamlebi, Tan eqimebic SemogiCndebian, maincdamainc aq iyideo. iseT Zvirians gamogiweren, rom gadairevi. erTsac davakvirdi: TurqeTidan wamoRebul medikamentebs meti efeqti aqvs mkurnalobisas, vidre aq SeZenils. meti raRa giTxraT, damRala am mudmivma problemam. arada, uwamlod, iseTi droa, veRar iarsebeb. meSinia, patarebi gamicivdnen, karga gvarian TanxaSi gadavvardi. Aarada, baRSi miiyvan Tu ara, raime virusi aucileblad `mosdevT~. saxlSi xom ar gamovketav? aRar vici, ra vqna. erTaderTi gamosavali TurqeTSi gadasvla da iqauri wamlis maragis Seqmnaa. gadaixdi erTian Tanxas da aRar geSinia, rom moulodnelad Cvens afTiaqSi mogiwevs misvla, sadac aucileblad gagZarcvaven.
msgavsi teqstebi, darwmunebuli var, bevrs gaugonia. am Temaze araerTi gadacemac gvinaxavs da bevrjerac dawerila, Tumca realurad araferi icvleba.
am sferos specialistebs medikamentebis xarisxTan dakavSirebiT seriozuli eWvi aqvT, Tumca is, rom bazarze falsificirebuli wamlebi iyideba, oficialurad dadasturebuli ar aris. arada, uamravi adamiani Civis, rom mkurnalobas xSirad ar moaqvs Sedegi. jandacvis reformaSi qveyana milionobiT lars xarjavs, magram farmacevtuli bazris mimarTulebiT bevri ram mougvarebelia.
magda kilaZe, eqimi: – Zvirad Rirebul medikamentebs isedac ver yidulobs xalxi. bazarze mravlad Semodis maTi Semcvleli, romelsac farmacevtebi momxmareblebs sTavazoben, magram am wamlebiT mkurnaloba araefeqturia. medikamentebis laboratoriuli Semowmeba Zviria, Tanac saqarTveloSi damoukidebeli laboratoria arc arsebobs. adgilobrivi farmacevtuli kompaniebis SemadgenlobaSia ramdenime laboratoria, Tumca saafTiaqo kompaniebis qolgis qveS Sefarebulebs, mikerZoebis sakmao mizezi gaaCniaT. cxadia, maTi kvlevis Sedegebi sazogadoebisTvisac naklebad damajerebeli iqneba.
arasamTavrobo organizacia `gaxsovdes hipokrates~ damfuZnebeli marina beraZe erT-erT statiaSi wers, rom saqarTveloSi wamlis gverdiTi efeqtebis monitoringis sistema veranair kritikas ver uZlebs: `wamlis xarisxi – yvela drois problemaa saqarTveloSi. wlebia, rac xalxi am sakiTxze Civis. es imitom xdeba, rom ar arsebobs obieqturi da miukerZoebeli saxelmwifo laboratoria, romelic Caatarebs kvlevas da sazogadoebas gaacnobs realur pasuxebs. mwarmoeblebs aqvT laboratoriebi bazaze, Tumca maT kvlevas aravin endoba~.
marina beraZe Tvlis, rom farmacia samomxmareblo bazris yvelaze mouwesrigebeli mimarTulebaa, radgan ar arsebobs organo, romelic am sakiTxze gagvcems pasuxs. Tavad momxmareblebs ki ar ZaluZT wamlis xarisxis gadamowmeba, radgan es Zalian Zvirad Rirebuli procesia, miT umetes, rom amisaTvis maT ucxoeTSi gamgzavreba mouwveT.
marina beraZis TqmiT: `unda gadamowmdes rogorc wamlis xarisxi, aseve misi gverdiTi movlenebi. sworad daniSnuli kargi wamalic ki tovebs gverdiT efeqts, romlis Seswavla qveyanaSi ar xdeba. uxeSad irRveva Cveni ufleba, rom jansaR garemoSi vicxovroT~.
fasebis gaTvaliswinebiT aseTi gancxadeba, marTlac dagvafiqrebs. xarisxs am statiiT verafers movuxerxebT, magram rom gavarkvioT, ratom Rirs ase Zviri CvenTan medikamentebi da ra Rirs igive wamlebi mezobel qveynebSi, vfiqrobT, ar iqneba urigo.
gTavazobT mciremasStabian kvlevas, romelic mezobeli qveynebis afTiaqarebis daxmarebiT Caatares, kerZod, TurqeTidan, somxeTidan da azerbaijanidan miawodes erTi igive wamlebis fasebi da gakeTda SedarebiTi analizi. miRebuli zogadi suraTis Tanaxmad, medikamentebis konkretuli nakrebi TurqeTSi ufro iafia, vidre saqarTveloSi. sxvaoba arcTu umniSvneloa azerbaijanis SemTxvevaSic, somxeTSi ki, rogorc aRmoCnda, medikamentebze Cvenze ufro maRali fasebia. am sakiTxze komentari gaakeTa eqspertma jandacvis sakiTxebSi Tina turZelaZem. man axsna mizezebi, romelic gavlenas axdens saqarTveloSi medikamentebis fasebze da sxva qveynebis wamlebis RirebulebasTan arsebul sxvaobaze:
`yvelaferi, rac pirdapir Tu iribad axdens gavlenas wamlebis saoperacio xarjebze, maT Soris, laris kursi, regulaciebi, mosakreblebi da a.S. cxadia, aisaxeba wamlis fasze. Cveni mocemulobaa, rom qarTuli fasdanamatebi aRemateba evropul, Tundac Turqul fasdanamatebs im fonze, roca qarTuli profiluri saoperacio xarjebi, mosakrebeli, teqnikuri xarjebi gacilebiT dabalia, vidre maTi. gamodis, rom wamlebis fasdanamati araprofilur saoperacio xarjebs moicavs an mogebaa didi. maRali samomxmareblo fasebi, polifarmacia (wamlebis Warbi daniSnuleba da moxmareba) da wamlebis pirdapiri (jibidan) gadaxdebi aris is mizezebi, rac iwvevs mosaxleobis ukmayofilebas~.
farmacevtuli kompaniebis asociaciebis prezidentma irina WeliZem medikamentebze gansxvavebuli fasebi populaciis raodenobiT axsna: `am SemTxvevaSi fasis ganmsazRvrelia mosaxleobis raodenoba. mogexsenebaT, TurqeTSi Cvenze 25-jer meti moqalaqe cxovrobs. mwarmoebeli qarxnebi swored amiT iTvlian danaxarjebs. aseve, gansxvavebulia fasebi im qveynebSi, romlebsac aqvT damatebiTi Rirebulebis gadasaxadi. magaliTad, somxeTic gamodgeba. iq Cvensaze Zviria wamlebi. azerbaijanma gaakeTa fasebis fiqsireba, ris gamoc bevrma mwarmoebelma sulac datova bazari. aman, Tavis mxriv, wamlebis deficiti gamoiwvia. rac Seexeba TurqeTs, garda imisa, rom uzarmazari qveyanaa, saxelmwifo mainc gascems subsidias rig wamlebze~. man aseve aRniSna, rom saqarTveloSi Zalian didi konkurenciaa am sferoSi, rasac ar eTanxmeba jandacvis sferos specialisti sergo CixlaZe. misi TqmiT, qveyanaSi konkurenciis aSkara naklebobaa farmacevtul bazarze iqidan gamomdinare, rom bazris 95% 3-4 msxvil kompanias ukavia. specialisti miiCnevs, rom am sferos sWirdeba daregulireba da amaSi wamyvani roli saxelmwifos faswarmoqmnis politikam unda daikavos, rac saqarTvelos xelisuflebas dRemde ar SeumuSavebia.
cxadia, problemaa farmacevtebis eqimebTan `Sekvrac~, rac sul ufro xSirad gvxvdeba Cvens sinamdvileSi. eqimTan midis konkretuli piri, amaragebs sareklamo bukletebiT da yovel gayidul wamalze, romelic misive receptiT gaiyideba, eZleva bonusi. Sedegad vRebulobT isev da isev gaZvirebul wamlebs (eqimmac xom unda miiRos wili) da saeWvo mkunalobas, radgan axali saxeobis wamlebi zogjer gacilebiT naklebefeqtiania, vidre maTi winamorbedi.
giorgi xelaZe: – axlaxans eqimma bavSvebisTvis antibiotikebi gamomiwera nemsebis saxiT. man momca specialuri werili, romliTac aversis nebismier filialSi gamikeTebdnen fasdaklebas da 5 flakons samis fasad SeviZendi. sabolood mainc 100 laramde gadavixade, Tanac Tuki adre bavSvs pirvelive nemsze hqonda efeqti, am Semcvlelma 5-is Semdegac Zlivs daugdo sicxe.
wamlis xarisxze zemoTac visaubreT, magram urigo ar iqneba isev Tina turZelaZes movusminoT, romelsac miaCnia, rom: `Cvens bazarze ar izomeba arc wamlis usafrTxoeba, arc misi efeqturoba da arc xarisxi, razec Sesabamisi programis statistikac metyvelebs. falsificirebis da kontrafaqtis globaluri trendis pirobebSi, roca mezobeli qveynebis maregulireblebi uxarisxo wamlebis aseulobiT seriebs avlenen, saqarTveloSi mxolod erTeuli wundebebi vlindeba. es programa saxelmwifos 70 000 lari ujdeba. aseT kontrols azri ara aqvs. saqme an laboratoriis kompetenciis problemasTan gvaqvs an aravalidur standartebTan an uxarisxo administrirebasTan da an yvelaferTan erTad. am monacemebiT msoflioSi erTaderTi qveyana varT, sadac wamlis xarisxis problema ar arsebobs. aseTi monacemebi evropasa da amerikasac ara aqvs~.
specialistebs eWvi eparebaT, saqarTveloSi Semotanil medikamentebs aqvs Tu ara ჯGmp-is sertifikati, rac xarisxian wamals axlavs. Tavad farmacevtebi, cxadia, am sakiTxs eWvqveS ar ayeneben, Tumca arc imas akonkreteben, rom Turme am sertifikats sxvadasxva daniSnuleba hqonia. unda vicodeT Gჯmp xarisxs gansazRvravs Tu sawarmoo process anu imas, ramdenad kargad dafasovda qarxanaSi Sesuli nedleuli. kiTxva Cndeba imis Sesaxebac, ra regulatoruli meqanizmi aqvs saxelmwifos Cvens bazarze wamlis xarisxis gansazRvrisaTvis an ramdenad akmayofilebs standartebs ucxouri wamlebis qarTuli analogebi, romlebsac afTiaqebSi xSirad gvTavazoben.
Tina turZelaZis gancxadebiT: `qarTuli wamlebis Terapiuli ekvivalentoba saerTaSoriso standartebiT ar fasdeba, amitom Sesabamisoba dadgenili arc aris. ufro metic, qveyanaSi bioekvivalentobis kvlevebi saerTod ar tardeba. rac Seexeba qarTuli wamlebis klinikur kvlevebs – kanonmdeblobiT daxuruli informaciaa. es maSin, roca msoflioSi msgavsi informaciebi gasajaroebulia da yvelas SeuZlia monacemebs gaecnos saxlidan gausvlelad, onlainreJimSi. es saerTaSoriso normebis nawilia~.
farmacevti marina Rlonti, romelmac kerZo afTiaqi gaxsna da sakmaoze metad daagdo fasebi, gaxarebulia klienturis momravlebiT: – meSinoda, rom ver gavuZlebdi iseTi kompaniebis konkurencias, rogoric `aversi~, `psp~ Tu `impeqsia~. cxadia, ver viReb did mogebas, magram TandaTan matulobs momxmarebelTa raodenoba. yvela aRniSnavs, ramdenad iafia aq wamlebi da meored, mesamed modis, Semdeg TavianT axloblebsac akvalianeben da jerjerobiT ar migvdis cudad saqme. Cveni mosaxleobisaTvis bazarze gamotanili wamlebi namdvilad Zviria. me ekonomikuri ganaTlebac maqvs da kargad vici, rom Cveni mosaxleoba msoflios im nawils ganekuTvneba, romelsac mwvaved udgas sasicocxlo medikamentebze xelmisawvdomobis problema. samwuxarod, dedamiwaze am kategoriis adamianTa raodenoba or miliards aRwevs. marTalia, saxelmwifo ukve axorcielebs subdsidirebas da wliTiwlobiT matulobs wamlebis CamonaTvali, magram faqtia, rom arsebul moTxovnebs es subsidia ver akmayofilebs. medikamentebze xelmisawvdomobis problema kvlav problemad rCeba.