როგორი პასუხები მიიღო ქართველმა მეცნიერმა პროდასავლელი რუსი პოლიტიკოსებისგან?
ლაშა ხომერიკი 593 50 82 69 –
briuselis konferencia – struqturuli dialogi,
axali SesaZlebloba
amas winaT briuselSi gamarTulma konferenciam sazogadoebis didi interesi gamoiwvia dasaxuli miznebisa da aqtualobis gamo. konferenciaSi ruseTis prodasavleli politikosebi da evrokavSiris warmomadgenlebi monawileobdnen
am RonisZiebaze miwveuli iyo saerTaSoriso arasamTavrobo organizacia `evropuli aliansi saqarTvelosTvis~, romelsac warmoadgenda sajaro mmarTvelobis doqtoranti, bsu-is leqtori giga fartenaZe, romelmac rus politikosebs kiTxvebi dausva. aRniSnul Sexvedraze ra sakiTxebs ganixilavdnen da ra mniSvneloba aqvs briuselis konferencias? – amis Sesaxeb gvesaubreba Cveni dRevandeli respondenti.
– briuselSi gamarTul konferenciaSi ruseTis prodasavleli politikosebi da evrokavSiris warmomadgenlebi monawileobdnen, ras eZRvneboda es Sexvedra da visi TaosnobiT Catarda?
– konferencia saxelwodebiT inicirebuli da organizebuli iyo evroparlamentSi moqmedi oTxi politikuri jgufis mier. faqtobrivad, aRniSnul Sexvedraze ganixiles putinis ruseTis damarcxebis ganviTareba moskovSi da ruseTSi demokratiuli Zalebis xelisuflebaSi mosvlis sxvadasxva strategia. briuselis dialogis konferencia – es aris axali SesaZlebloba, struqturuli dialogi ruseTis demokratiul Zalebs (iZulebiT migraciaSi myofi arasamTavrobo organizaciebi, omis mowinaaRmdegeebi, mediis warmomadgenlebi, opoziciis liderebi) da evrokavSiris institutebs Soris. igi xels uwyobs am Zalebs, warmoadginon urTierTTanamSromlobis winadadebebi, samoqmedo gegmebi, aseve, daamyaron regularuli ormxrivi kontaqtebi urTierTobis gasaRrmaveblad.
– Cveni qveynidan vin eswreboda am konferencias?
– Cems xelT arsebuli informaciiT, samwuxarod, gamiWirdeba, davadasturo saqarTvelodan aRniSnul konferenciaSi monawile sxva pirebis Tu organizaciebis CarTuloba, Tumca saerTaSoriso arasamTavrobo organizacia `evropuli aliansi saqarTvelosTvis~ miwveuli iyo, romelsac me warmovadgendi.
– am konferenciaze saerTaSoriso arasamTavrobo organizaciis `evropuli aliansi saqarTvelosTvis~ aqtivoba raSi vlindeba?
– `aliansis~ (damfuZnebeli – Teona lavriSvili da TanadamfuZnebeli – roman Strase) mizania saqarTvelos evrokavSirSi integraciis procesis xelSewyoba, aseve, qarTveli axalgazrdebisTvis axali SesaZleblobebis karis gaReba. rac Seexeba aqtivobas, unda aRiniSnos, rom briuselSi dagegmili im Sexvedrebis umravlesoba, romlebic exeba gafarToebis politikas, aRmosavleT partniorobas, kavkasiis regions, Sav zRvas, konkretulad, ukrainisa Tu moldovis sakiTxebs, `aliansis~ yuradRebis arealSia da yvela formats iyenebs, rom Sansi SesaZleblobad vaqcioT da saqarTvelos Sesaxeb xma ismodes iseT RonisZiebebzec ki, sadac oficialuri qarTuli delegacia ar imyofeba. Cven advokatirebas vuwevT saqarTvelos evrointegraciis process da aqtiurad vmonawileobT briuselSi gamarTul RonisZiebebSi, vicavT Cveni qveynis evropul ojaxSi integraciis interesebs.
– konkretulad ra sakiTxebi ganixileboda konferenciaze?
– sakiTxis mniSvnelobidan gamomdinare, diskusia dayofili iyo cxra panelad da 90-mde momxsnebelma sityviT mimarTa konferenciis 500-mde monawiles. diskusiebi, ZiriTadad, fokusirebuli iyo ruseTis momavali demokratiuli tranformaciis or strategiul midgomaze: rusi demokratebis unari da SesaZlebloba am strategiis gansaxorcieleblad da evrokavSiris strategia – mxari dauWiros rusi xalxis Zalisxmevas sakuTari qveynis gardaqmnisTvis. ganvixileT transformaciis sam periodad: transformaciis mzadeba; reformebi transformaciis Semdeg; ruseTSi aRdgenili saparlamento demokratiis stabilizacia.
– marTlac Zalian saintereso da misasalmebelia, konferenciis mizani – dialogis dawyeba evrokavSirsa da rus prodasavlur, prodemokratiul warmomadgenlebs Soris, am mxriv ra iTqva? azrTa sxvaoba Tu SeiniSneboda ama Tu im sakiTxze?
– konferenciaSi monawile rusi opozicioneri liderebi, mediis, samoqalaqo aqtivistebi Tu organizacia `Tavisufali ruseTis~ warmomadgenlebi agrZeleben politikur brZolas putinis avtoritaruli reJimis winaaRmdeg devnis, patimrobisa Tu gadasaxlebis miuxedavad da erTad muSaoben qveyanaSi dabrunebis strategiaze. maTi saerTo mesiji: isini mkacrad gmoben putinis ruseTis brutalur, kriminalur oms ukrainis winaaRmdeg da am omSi ruseTi unda damarcxdes. ukrainis gamarjveba maT axali, demokratiuli ruseTis dabadebis aucilebel pirobad miaCniaT. rac Seexeba azrTa sxvadasxvaobas, ZiriTadad, gamoikveTa saqarTvelos, ukrainis, moldovis teritoriuli mTlianobis aRdgenis politikasa da am qveynebis evrokavSirsa da natoSi gawevrianebasTan dakavSirebiT, razec ufro detalurad mogvianebiT visaubroT.
– ZiriTadad ra SekiTxvebs usvamdnen rus politikosebs?
– rusi demokratebis gaerTianebis aucileblobaze da am kuTxiT maT strategiaze, aseve navalnis jgufis warmomadgenelTa konferenciaSi armonawileobasa da amis gamomwvev mizezebze (unda aRiniSnos, rom navalnis partiis arcerTi warmomadgeneli ar yofila am Sexvedraze, rac iwvevs spekulaciebs opoziciuri Zalebis erTianobasTan dakavSirebiT), ruseTis axali Taobis politikosebis xedvaze sxvadasxva sakiTxis irgvliv, reJimis damarcxebis da Secvlis Semdeg biurokratiuli aparatis transformaciaze da sxva.
– rogorc vici, Tqvenc dausviT kiTxvebi rus politikosebs. . .
– rogorc aRvniSne, konferencia Sedgeboda cxra panelisgan. romlebic gansxvavdeboda erTmaneTisgan SinaarsiT, momxseneblebiTa da spikerebiT, Tumca yvela paneli, sabolood, demokratiuli ruseTis formirebis da amisTvis samoqmedo gegmis strategiis SemuSavebas isaxavda miznad. samwuxarod, cxra panelis arcerT monawiles sityviT gamosvlisas ar usaubria konkretul gzebze – rogori strategia aqvT okupirebuli teritoriebis aRiarebis ukan waRebasa da saqarTvelos, ukrainisa da moldovis evrokavSirsa da natoSi integraciis sakiTxTan dakavSirebiT. aRniSnulidan gamomdinare, erT-erTi bolo panelis (`ruseTis axalgazrda Taobis xedva demokratiuli ruseTis mSeneblobis Sesaxeb~) monawileebs davusvi ori SekiTxva: 1. rogor xedaven Cveni qveynis teritoriuli mTlianobis mogvarebis sakiTxs im fonze, rom is okupirebulia ruseTis mier? 2. mxars uWeren Tu ara saqarTvelos, ukrainis da moldovis evrokavSirsa da natoSi integracias? samwuxarod, maT mier gacemuli pasuxi ufro imedis gamacruebeli aRmoCnda, pirdapiri da sworxazovani gancxadebebi, rasac sruliad civilizebuli samyaro elodeboda, ver miviReT. maT pasuxebze Cemi komentari aseTi iyo: demokratiuli ruseTis formireba warmoudgenelia okupirebuli teritoriebis aRiarebis ukan waRebis da rusuli jaris sxva qveynebis suverenuli teritoriebidan gayvanis gareSe.
– rogorc aRniSneT, 90-mde momxsenebelma sityviT mimarTa diskusiis 500-mde monawiles, romelma gamomsvlelma datova Tqvenze gansakuTrebuli STabeWdileba?
– saintereso iyo evroparlamentis vice-prezidentis katarina barleis, nobelis premiis laureatebis – dimitri muratovisa da dimitri davidisis, aseve mixeil xadarkovskis (omis sawinaaRmdego komitets warmoadgens), evgeni kara-murzas (cnobili rusi opozicioneri lideris kara-murzas meuRlea) moxsenebebi. gamovyofdi aseve gari kasparovis sityvas, romelic gamoirCeva Tavisi antiputinisturi, antisaomari, saqarTvelos, ukrainis da moldovis mxardamWeri gancxadebebiT, aseve – aleqsi arestoviCis sityvas.
– cxadia, ukrainis omzec iqneboda saubari, ras amboben am Temaze, ruseTis momavalze rogori xedvebi aqvT?
– erTmniSvnelovnad unda aRiniSnos, rom 90-mde momxsenebels aqvs saerTo mesiji: ukrainis gamarjveba, anu putinis damarcxeba am omSi axali, demokratiuli ruseTis Seqmnis pirobaa. gamomsvlelebi sTxovdnen dasavleTs, miawodos yvela iaraRi da sabrZolo masala, rasac ukraina iTxovs, aseve gaafarToon ekonomikuri sanqciebi, maT Soris personaluric da putinis reJimi tribunals gadascen.
– rusuli prodasavluri Zalebi, rogorc iTqva, ewinaaRmdegebian ruseTis agresias ukrainaSi, magram ra garantia arsebobs, rom momavalSi isinic putinis msgavsad ar moiqcevian?
– ruseTisgan raime garantiebis miReba da dajereba, ra Tqma unda, rTulia, magram rac dRes ruseTSi xdeba da putinis represiulma reJimma mis sawinaaRmdegod rom ganawyo sazogadoebis didi nawili, es imedis momcemia. is faqtic, rom 2023 wlis 30 aprils berlinSi ruseTis demokratiulma Zalebma xeli moawera xuTpunqtian deklaracias (mxars uWers aTi aTasobiT ruseTis moqalaqe), am imedis erT-erT xelCasaWid garemoebad SegviZlia miviCnioT. es deklaracia emsaxureba ruseTis opoziciis Rirebulebebis, miznebisa da saSualebis strategiis safuZvels demokratiuli cvlilebebis gansaxorcieleblad.
– vidre dasavleTi msjelobs, maT Soris konferenciebze, manamde ruseTma kaxovkis eleqtrosadguri aafeTqa. . .
– kaxovkis eleqtrosadguris afeTqebam kidev erTxel daarwmuna mTeli msoflio, rom ruseTi ukrainasTan brZolaSi pirwmindad marcxdeba. kontrSetevis Seferxebis survili SegviZlia davasaxeloT aRniSnuli faqtis erT-erT ZiriTad mizezad. ruseTs aRar aqvs unari, brZolis velze gauwios winaaRmdegoba ukrainis armias da iyenebs iseT maxinj praqtikas, romelic kacobriobis winaSe Cadenili danaSaulia. es aris terorizmi udanaSaulo xalxis mimarT da ekocidi. ruseTis mizania, rogorme SeZlos da gadairCinos sakuTari Tavi. ukrainis kontrSetevas, ra Tqma unda, es mxolod droebiT Seaferxebs, magram aucileblad vixilavT, es qveyana borotebaze saboloo gamarjvebas rogor izeimebs.
– dabolos, axal msoflio wesrigSi – ukrainis adgili?
– dRes globaluri da usafrTxoebis wesrigi ukrainis gamarjvebazea damokidebuli, ukrainas ukve eniWeba gansakuTrebuli adgili am wesrigis damyarebaSi. dasavleTs, wina wlebTan (2008, 2014) SedarebiT, es kargad aqvs gaazrebuli da swored amitomac gvaqvs uprecedento erTianoba am borotebis SesaCereblad. omis geopolitikur Sedegebs Tu ganvsazRvravT, ukraina gaxdeba evrokavSirisa da natos wevri, rac ukve teqtonikuri Zvrebis mTavari ganmapirobebeli faqtori iqneba Tanamedrove msoflioSi usafrTxoebis damyarebisTvis.