19 C ბათუმი
Wednesday 2nd July 2025
By

,, ჩვენი ბათუმი ისევ ჩვენშია, არსად დაკარგულა…”

ირმა ცეცხლაძე 27 48 94

dodo jvarSeiSvili im erTeul pirovnebaTa Sorisaa, visiTac gansakuTrebulad moswonT Tavi baTumelebs. misi cxovreba da
moRvaweoba legendad SerCeba qalaqis musikalur sazogadoebas
igi lamis saukunea, rac mReris da simReras aswavlis, ufro sworad rom vTqvaT, vokals, rac gacilebiT rTulia, isic am asakis – 90 wlis qalbatonisTvis. vici, Cemi respodenti ar miwyens misi asaki rom gavamJRavne, radgan es is cifria, romelsac kacobriobis Zalian mcire nawili aRwevs da uflis wyalobad miiCnevs, xolo wlebs – sakuTar simdidred.
aqve minda baTumelebs vauwyo, rom dodo jvarSeiSvils – saqarTvelos da aWaris damsaxurebul pedagogs, baTumis xelovnebis saswavlo universitetis profesor-konsultants, Rirsebis ordenis kavalers da araerTi Taobis aRmzrdels dabadebis 90 wlis iubilesTan dakavSirebiT, baTumis meris 2018 wlis 31 agvistos brZanebiT sapatio baTumelis wodeba mieniWa.
`telefonis zari ar wydeboda mTeli kviris ganmavlobaSi. saidan ar milocavdnen Cemi axloblebi, megobrebi, moswavleebi. mec mixaroda, Tumca es grZnoba ar iyo sruli, radgan am dRes ver moeswro Cemi erTaderTi pirmSo – Tengo, romelsac veTayvanebodi. iciT, ra miTxra erTxel – deda, Zalian meamayebio… amaze ukeTesi ra unda giTxras Svilma… 2016 weli iyo maSin, Cemi dabadebis dRe (28 oqtomberi). Cemma moswavlem mariana beriZem italiaSi konkursze gaimarjva. iqve scenaze amerikelma reJisorma uTxra, `sufTa evropuli xmis warmoeba~ gaqvs, ar gabedo sxva pedagogTan misvla, xmis tembrs aravin miakaroo… im dRes 88 wlis gavxdi. Tengo amas ismenda, marianas deda rom miambobda da swored maSin miTxra, meamayebio. Tengiz TofuriZes baTumSi icnobdnen, rogorc WeSmarit inteligents, karg adamians… 2 noembers gamomecala Cemi Svili xelidan. ubednieresi qali yvelaze ubeduri gavxdi. deda ar unda acilebdes Svils. erT dReSi yvelaferi damengra, Tengos gareSe aRarafers aqvs azri~…
am sityvebze gamaxsenda Cemi werili, qalbaton dodos moRvaweobis Sesaxeb rom gavakeTe 10 wlis win da mominda, TqvenTvisac Semexsenebina igi: `baTumis Zvel ubanSi siyvaruliT ixseneben jvarSeiSvilebis ojaxs, romelic karga xnis ganmavlobaSi asrulebda qalaquri salonis funqcias. iq miwveva udides pativiscemad iTvleboda. stumrebs xan CaiT umaspinZldebodnen, xanac mamapapuri sufriT, Tumca orive SemTxvevaSi, Tavyrilobas romansebi, cnobili ariebi da qarTuli simRerebi axlda. am ojaxSi aRzrdili qaliSvili ar SeiZleboda ar yofiliyo laRi, keTili, gulRia, inteleqtiT da sikeTiT aRsavse. man mTeli cxovreba baTums da baTumelebs Sealia. mReroda Tavadac da simReras aswavlida sxvebsac. misi iumori, zariviT wkriala, gadamdebi kiskisi axlac xalisiT avsebs garSemomyofT. yovelTvis Rimiliani aravis SeamCnevinebs Tu ra mZime Sromas eweva manam, sanam scenaze vixilavT misi ostatobis wyalobiT varskvlavebad qceul momRerlebs…
…miyvars simRera, simarTle, patiosneba… ver vitan tyuils, flidobas, eSmakobas. kargad vxvdebi rodesac matyueben, magram aRzrda ar maZlevs imis uflebas, rom mivuTiTo am tyuilze da amiT uxerxulobaSi Cavagdo, ra vqna, ver vuyadreb Tavs. vafaseb taqts, inteleqts, ganaTlebas, Sromismoyvareobas… ver vitan boRmian adamianebs. isini sakuTar Tavs ufro vneben, vidre sxvebs. Tu dakvirvebixarT, aseTi xalxi adre berdeba, maxinjdeba… ai, me, arasodes vitoveb cud energias, imitom var aseTi momxiblavi da mimzidveli (icinis)…~
axla aRar icinis qalbatoni dodo. usaSvelo naRveli aqvs TvalebSi Cawolili da mxolod maSin cocxldeba, rodesac warsulze, profesiaze saubrobs: `simRera daviwye bavSvTa baRidan, solisti viyavi yvelgan – skolaSi, institutSi, saswavlebelsa Tu konservatoriaSi. male gairbina swavlis dauviwyarma wlebma. ori uniWieresi pedagogis mani aleqsandres asuli dolengo-drakoSis da nina baxutaSvilis wyalobiT daveufle vokals da misi swavlebis, xmis evropuli warmoebis ostatobas. am gadasaxedidan, roca lamis saukune gavida, vxvdebi, rom Cemi am sferoSi gamocdileba marTlac Rirebulia. axlac vaswavli da vTvli, rom jer kidev SemiZlia moswavleebs mivce oqros gasaRebi RvTisgan naboZebi talantis dasaxvewad.
– qalbatono dodo, oriod sityviT, Tqveni ojaxis wevrebi gavixsenoT…
– marTlac, araCveulebrivi ojaxi myavda. deda biologi iyo, mama – mxatvari, Zma – arqiteqtori, romelsac peterburgis (maSindeli leningradi) `TeTri Rameebis~ festivalze mousmina Tavad lebedevma da ise moewona, iqve konservatoriaSi Caabarebina, misi damTavrebis Semdeg baTums daubrunda da qobuleTis mTavar arqiteqtorad daniSnes, Tumca paralelurad, baTumis samusiko saswavlebelSic aswavlida. erTi periodi, igi Tbilisis operis solistic iyo. Zalian lamazi bas-baritoni hqonda… simRera Cemi ojaxis mudmivi Tanamgzavri iyo. mamaCemi molberts rom daidgamda win, deda gverdiT miujdeboda gitariT da or xmaSi mRerodnen. ojaxis megobrebsac daxvewili xmebi hqondaT: platon daSnians (liriuli tenori), griSa lorTqifaniZes (baritoni), biWiko korZaias (baso-profundo) da a.S. iSleboda namdvili qarTuli sufra, sadac Wama-smasa da dalevaSi ki ara, erTmaneTs simReraSi, iumorsa da enamWevrobaSi ejibrebodnen…
ra sagnebi gitacebdaT skolaSi?
– skolaSi miyvarda qarTuli, rusuli, istoria da geografia. humanitari viyavi. dedis rCeviT davamTavre kidec Cveni institutis rusuli enisa da literaturis fakulteti, paralelurad – musikaluri saswavlebeli, Semdeg ki konservatoria. maxsovs, erTaderTi gogona viyavi, friadi rom miviRe. vaJebs Soris ufro iyo kargi xmebi: Tengiz zeinkliSvili, Tengiz zaaliSvili, givi giorgaZe. maSin grigol kilaZe iyo reqtori da Tqva, fanjrebi gaaReT, mousminon Cvenma momRerlebma, rogor unda Seasrulon maros aria, es ra kargi gogona Camogvivida baTumidano. amdeni aTwleuli gavida da am sityvebs axlac sixaruliT vixseneb.
– ratom ar darCiT TbilisSi?
– rom vambob – WeSmariti baTumeli var, es ar aris litoni sityvebi. me marTla ar SemeZlo Cemi qalaqis gareSe cxovreba. aq sxva energia, sxva muxti gamaCnia. baTumuri wvima, qari Tu mze Cemi Semoqmedebis, Cemi sicocxlis uSreti wyaroa. konservatoriis Semdeg Tbilisis operaSi SemomTavazes marexis roli, Tan aspirantura, radgan friadosani viyavi yvela saganSi, magram yvelaferze uari vTqvi da aq Camovedi, rac arasodes minania. aq gavidgi fesvebi da Cemi ostatoba gadaveci uamrav moswavles. zogi gavida did scenaze, zogic – vera, magram vTvli, rom me Cemi misia, rac ufalma damakisra, pirnaTlad Sevasrule.
– ratom TvliT, rom maincdamainc vokalis pedagogoba iyo Tqveni misia?
– pirvelad rom momismina qalbatonma dolengo-drakoSma, ganacxada, rom me bunebrivad mqonda xma warmoebuli, e.i. Tandayolili talanti gamaCnda, rac mxolod da mxolod uflis wyalobad da davalebad unda mimeRo. rac gaqvs Tu ar gaeci, ver miiReb kidev ufro mets. swored amitom davrCi am samyaroSi amden xans, lamis saukune…
– ras niSnavs TqvenTvis, iyoT sapatio baTumeli da ra aris TqvenTvis baTumi?
– amaze ukve visaubre, magram ar momwyindeba kidev ufro metis Tqma – me mTeli cxovreba Sevwire baTums, misi saxelis dasamkvidreblad warmatebiT gavdiodi konkursebze, olimpiadebze. am wodebis moniWebiT baTumma pativi miago im siyvarulsa da Tavdadebas, rasac viCendi mis mimarT. lamara Wyonia, romlis qaliSvilis pedagogi viyavi, mexveweboda, gadmodi TbilisSi, erToTaxian binas mogcemT, Cems adgils dagiTmobo… nodar andRulaZe mTxovda – kamerul klass Cagabarebo, arc erTs ar davTanxmdi. arasodes gamicvlia Cemi wvimiani mzianeTi sxvaze. mTeli cxovreba simReras vaswavlidi da vmRerodi. koncertebs vmarTavdi xan erT, xanac organyofilebians, zogjer luba burnaSevasTan erTad. qalaqis arc erTi zeimi Cemi monawileobis gareSe ar Catarebula. gavzarde cnobili momRerlebi, romlebic axla baTumis saxeliT imkvidreben Tavs saerTaSoriso samusiko sazogadoebaSi.
– riTi gamoirCevian Tqveni moswavleebi?
-simRera ar aris yvirili. axla bevri momRerali yviris, Cemebi – mRerian.
– Zveli baTumis mematiane brZandebiT. ra warmogidgebaT Tvalwin maSindeli qalaqis gaxsenebisas?
– patefoni da radio, sadac gadmoscemdnen klasikur musikas da qalaqur folklors. swored am hangebze gavizarde… omis, SimSilobis, ubedurebis miuxedavad, xalxi mainc sxvanairi iyo. materialur Rirebulebebs aravin ayenebda wina planze. ojaxebis mTavari mizani patiosani, ganaTlebuli Svilebis aRzrda gaxldaT. erTmaneTTan davdiodiT stumrad. xSirad vikribebodiT restornebSi, zRvispira kafeebSi. miyvarda navmisadgomTan nayinis da `krem-sodas~ mirTmeva… ra giTxraT – mxiarulad, lamazad, megobrulad vcxovrobdiT, erTmaneTs vexmarebodiT, erTmaneTiT vsuldgmulobdiT, sxvisi Wiri gvtkioda da sxvisi lxini gvixaroda.
– mravalwliani pedagogiuri moRvaweobis ganmavlobaSi albaT, CamogiyalibdaT Tqveni ostatobis saidumlo. ras unda miaqcios yuradReba im pirovnebam, romelsac surs daeuflos vokals?
– xma an gaqvs an ar gaqvs. Tuki ar gaqvs, arc abareb vokalurze, magram Tu gaqvs niWi, mxolod masze dayrdnoba arafers mogcems. mTeli am xnis ganmavlobaSi marTlac mivageni saidumlos – SromasTan erTad aucilebelia vokalists gaaCndes daxvewili inteleqti, iyos ganaTlebuli. Tuki xma, simRera, gonebidan, sulidan ar modis, igi carielia da ver miipyrobs inteleqtualTa yuradRebas, arada, swored isini afaseben vokalists.
– ra aris TqvenTvis sikeTe?
– sikeTe sikeTea. upirveles yovlisa, unda giyvardes adamiani, Seni axlobeli, Seni Tavi, rom gaakeTo sikeTe. Tavad unda gixarodes, rodesac vinmes exmarebi. aseTi an xar an ara, keTil adamians ver iTamaSeb, adre Tu gvian gamoaSkaravdebi. amas winaT, quCaSi, joxze dayrdnobili, nel-nela mivdiodi. axalgazrda wamomewia, xelkavi gamomdo da Tu gnebavT, saxlamde migacilebTo. viuare, magram madloba gadavuxade da vTxove, dedas madloba gadaeci aseTi kargi Svilis gazrdisTviso. gaukvirda, Tumca gauxarda, gadamexvia da gadamkocna. Seqeba yvelas siamovnebs. zogma icis Tqma: rom maqeben – meridebao. piriqiT, roca maqeben, vcdilob, ukeTesi viyo, roca Tavad xar bednieri, maSin sxvasac aniWeb bednierebas da sikeTes akeTeb.
– ra gaRizianebT?
– ver vitan, roca Cems qalaqs anagvianeben, mzesumziris narCenebs yrian, nagvis urnas Tavze ar axuraven, xeebs azianeben… kidev ar miyvars, roca axalgazrdebi uSver sityvebs xmaroben: `… amis Svili viyo~ an `Cemi deda~ da a.S. maSinve verTvebi maT saubarSi sityvebiT `ra lamazi ymawvilebi xarT da ra ulamazo sityvebi amogdiT piridan~… warmoidgineT, bodiSsac ki mixdian.
– ras usurvebT baTumelebs?
– Cems baTumelebs vusurveb, namdvili baTumuri xibli, Cveneuli zrdiloba, stumarTmoyvareoba, siTbo da siyvaruli ar daekargoT. gaizarda am bolos qalaqi, kidev ufro damSvenda da gaTanamedrovda, magram baTumuri ganwyoba arsad wasula, ar dakargula. iqneb mavanT moeCvenoT, rom gavcivdiT, civilizaciam sxva ganzomilebaSi gadagviyvana… ar daijeroT, gaiareT Zveli qalaqis kopwia quCebSi, CamojeqiT navsadgurSi, fexSiSveli gaiareT plaJze da mixvdebiT, rom Cveni baTumi isev CvenSia, arsad dakargula… miyvarxarT, baTumelebo!

  • No Comments
  • სექტემბერი 18, 2018

კომენტარის დატოვება

თქვენი ელფოსტის მისამართი გამოქვეყნებული არ იყო. აუცილებელი ველები მონიშნულია *