იანვრიდან დღემდე 5 აივ-ინფიცირებული გარდაიცვალა
ირმა ცეცხლაძე 27 48 93
Sidsi isev Casafrebulia, isev iRupebian ganukurnebeli seniT daavadebulni, Tumca sazogadoeba Zveleburad inarCunebs am sakiTxis mimarT indiferentul damokidebulebas da cdilobs, ar `SeimCnios~, rom me-20 saukunis `Sav Wirad~ Seracxuli aiv-infeqcia anadgurebs imaT, vinc ar icavs profilaqtikis elementarul wesebs
am fonze sagangaSoa isic, rom baTumSi isev funqcionirebs silamazis salonebi, sadac ar iTvaliswineben am safrTxes. aq Catarebul rig procedurebs SeuZlia sasikvdilo ganaCenis gamotana. axla ar Sevudgebi statistikiT apelirebas, Tu ramdens gadaedo Sidsi manikiur-pedikiuris Tu epilaciis gakeTebisas. marTalia, es daavadebulTa Zalian mcire procentia, magram romels gvaqvs garantia, rom swored im mciredSi ar movxvdebiT?! aqve SegaxsenebT: baTumSi 180-mde silamazis salonia registrirebuli, romlebic sisxlis gziT infeqciis gavrcelebis maRali riskis dawesebulebas ganekuTvneba. marTalia, manikiuris ostatebis umetesobam moawesriga instrumentebi, SeiZina gasasterilebeli saSualebebi, Tumca isic unda aRiniSnos, rom jer kidev aris salonebi, sadac ugulebelyofen am wesebs da sargebloben momxmareblis yuradRebis modunebiT. aseT dawesebulebebSi, Tu moikiTxavT, auRelveblad getyvian, rom specialuri xsnariT wmenden makratlebs, Tumca, rogorc aRmoCnda, es ar aris sakmarisi safrTxis gasanuleblad.
darRvevebis Sesaxeb meriis warmomadgenlisgan gaxda cnobili. mogexsenebaT, aseT dawesebulebebSi monitorings baTumis meriis garemosdacviTi da sanitariuli zedamxedvelobis ganyofileba axorcielebs. wesebi martivia: kontroli mTeli wlis ganmavlobaSi SerCeviTi principiT mimdinareobs. salonis mepatroneebma winaswar araferi ician Semowmebis Sesaxeb. specialistebi adgilze kiTxvars avseben, darRvevebs afiqsireben da xarvezebis gamosasworeblad salonebs 2-kvirian vadas, xan ki sulac mTel Tves aZleven. ganmeorebiT kontrolze Tu xarvezi ar gamosworda, saqme reagirebisTvis sasamarTloSi igzavneba.
baTumis municipalitetis meriis janmrTelobisa da socialuri dacvis samsaxuris sanitariuli zedamxedvelobis ganyofilebis ufrosis nugzar cecxlaZis TqmiT: `ukve gadavamowmeT 43 silamazis saloni. aqedan administraciuli samarTaldarRvevis oqmi Sedga 16 maTganSi. 3 SemTxvevaSi gamovlinda sterilizaciis, dezinfeqciisa da saxifaTo narCenebis Segrovebis kuTxiT arsebul normebTan Seusabamoba (?!), xolo 13-s oqmi SevudgineT, rogorc araregistrirebul obieqts~…
rogorc xedavT, safrTxe minimaluria, magram igi jer kidev arsebobs. amis dasadastureblad gavesaubreT `baTumis infeqciuri paTologiis, Sidsisa da tuberkulozis regionuli centris~ Sidsis departamentis ufros nargiz beriZes. igi acxadebs, rom masTan aWaris masStabiT registrirebulia 700 pacienti, xolo qveyanaSi, ama wlis 1 seqtembris monacemebiT – 7882 aiv-inficirebis SemTxveva dafiqsirda. aqedan 5913 – mamakacia, 1969 – qali. pacientTa umravlesoba 29-dan 40 wlamde asakis moqalaqeebi arian. maTgan Sidsi ganuviTarda 4184 pacients, 1599 – gardaicvala. wels gamovlinda 448 axali SemTxveva. aiv-mkurnalobazea – 4833 (maT Soris afxazeTSi – 555).
msoflio statistikiT saqarTvelo miekuTvneba aiv-infeqcia/Sidsis dabali prevalentobis qveynebs da maT Sorisac erT-erTi bolo adgili ukavia, magram Sidsis epidemiis kanonzomierebidan gamomdinare, inficirebulebis ricxvi saqarTveloSi, savaraudod, 10500-s utoldeba. es ki iseTi mcirericxovani qveynisTvis, rogoric saqarTveloa, soliduri ricxvia. isic ar unda daviviwyoT, rom msoflioSi am epidemiis dafiqsirebidan dRemde 78 milioni adamiani daavadda, romelTagan 35 milioni ukve gardacvlilia. 2016 wels dasnebovnebulebis ricxvma 36,7 milions miaRwia, romelTa 68% afrikaSi cxovrobs.
rogorc xedavT, mTlad afrikis mdgomareobaSi ar varT, magram Tanamedrove gadaadgilebis saSualebebis gaTvaliswinebiT, ar aris gamoricxuli, rom mTeli eri daavaddes. aucilebelia, TiToeulma Cvenganma gavamZafroT am mimarTulebiT yuradReba da mxolod saxelmwifos da arasamTavroboebis imedze ar davtovoT am usaSinlesi daavadebis gavrcelebis masStabebi. Tu ra situaciaa am kuTxiT aWaraSi da ra unda gavakeToT sneulebis prevenciisTvis, amaze saubrobs CvenTan interviuSi nargiz beriZe, romelic ukve wlebia, am sferos xelmZRvanelobs regionSi.
– qalbatono nargiz, Tu SeiZleba saubari daviwyoT msoflio statistikiT, raTa kidev ufro masStaburad warmovidginoT, ra elis kacobriobas, Tuki ar davaregulirebT am infeqciis gavrcelebis gzebs?
– sxvaTa Soris, msoflio masStabiT aiv-infeqciis axali SemTxvevebis maCvenebeli mcirdeba – 2,1 milioni Seadgina bolo monacemebiT. infeqciis gadacemis mzardi tempi mxolod aRmosavleT evropasa da aziaSi SeiniSneba narkotikebis inieqciur momxmarebelTa da maT sqesobriv partniorebSi. maT Soris gavrcelebis yvelaze maRali maCvenebelia ruseTsa da ukrainaSi, romelzec modis aiv-is axali SemTxvevebis 90%-ze meti.
– bavSvebSi ra mdgomareobaa?
– msoflio masStabiT bavSvebSi es seni Semcirda 50%-iT 2010 welTan SedarebiT, rac aixsneba dedidan bavSvze virusis gadacemis prevenciuli da pediatriuli momsaxurebis xelmisawvdomobis gaumjobesebiT. jer kidev 2015 wlisaTvis profilaqtikuri antiretrovirusuli Terapia Cautarda aiv-inficirebuli orsuli qalebis 77%-s.
– rac Seexeba aWaras, dResdReobiT Tqvens klinikaSi ramdeni adamiania registrirebuli da ramdeni mkurnalobs?
– amJamad registrirebuli gvyavs 700 pacienti, romelTagan 500-mde antivirusul mkurnalobazea. ianvridan dRemde 5 pacienti gardaicvala. axal monacemebSi progresia is, rom wels ar dafiqsirebula vertikaluri gziT, anu dedidan Svilze aiv-infeqciis gadacema. sul 7 bavSvia CvenTan aRricxvaze.
– ramden xans cocxloben patarebi, romlebsac dabadebidan virusi aqvT?
– isini mTeli sicocxle mkurnaloben da Cveul ritmSi cxovroben.
– Cveul ritms ras eZaxiT, daqorwinebac SeuZliaT?
– ki, rogor ara, bevr maTgans ojaxi aqvs Seqmnili.
– Sidsis virusi xom sqesobrivi gziT gadadis, ojaxis Seqmna safrTxis Semcveli ar aris?
– yvelaferi nebayoflobiTia an xdeba isec, rom antivirusuli mkurnalobis procesSi nulze Camodis virusi da sisxlSi aRar fiqsirdeba, misi gamravleba SeCerebulia da gadamdebic aRar aris.
– Tqven TqviT, rom 700-dan mxolod 500-mde adamiani mkurnalobs. danarCeni ra mizeziT ar mkurnalobs?
– diax, bevri registrirdeba, magram Semdeg ikargeba, aRar modis, telefonis nomers icvlis, aseve misamarTs, zogi sazRvargareTac miemgzavreba. msgavsi qceva fsiqologiuri momentiTacaa ganpirobebuli. umetesoba Tavs aridebs ojaxs da garSemomyofT, ar unda sxvebma gaigon, ra seni sWirs. jer kidev arsebobs stigma. SidsiT daavadebuls sikvdilis SiSis garda emateba moraluri SiSi. yvela icodebs onkologiur sneuls, magram rogorc ki gaigeben aiv-inficirebulis Sesaxeb, maSinve wyveten masTan kavSirs da riyaven sazogadoebisgan. avadmyofi iZulebuli xdeba, dafaros Tavisi statusi, rac gacilebiT saSiSia. swored amitom miemgzavrebian sazRvargareT. albaT, ucxo garemoSi ufro uadvildebaT cxovreba da mkurnaloba. aris SemTxvevebi, rom sulac arsad midian, ubralod, ar mkurnaloben da Semdeg aq mohyavT sakaceebiT mZime mdgomareobaSi myofni.
– ZiriTadad, ra gziT inficirdebian?
– Zalian maRali procentia homoseqsualebSi, aseve inficirebis erT-erTi gzaa intravenuri narkomania.
– romel gradusze nadgurdeba aivvirusi?
– 70 gradusic sakmarisia. swored amitomaa guldasawyveti, rom elementaruli sisufTavis normebsac ar icaven salonebsa da klinikebSi, iq, saidanac Semdeg CvenTan modian cxovrebaze xelaRebuli, gaubedurebuli adamianebi.
– ra siptomebi aqvs aiv-infeqcias?
– saqmec isaa, rom mas sawyis etapze aranairi simptomatika ar axasiTebs da aqedan gamomdinare, avadmyofoba sruliad uCumrad ikrebs Zalebs. mxolod mesame stadiaze iwyebs virusi Tavis gamovlenas, Tumca aqac TviTdiagnoziT verafers gaxdebiT, infeqcias mxolod da mxolod eqimis meSveobiT daadgenT.
– mesame stadiaze ra xdeba?
– simptomebi mravalnairia. kerZod, wonaSi aramotivirebuli kleba (masis kleba 10%-ze metad), xangrZlivi diarea (Tvis ganmavlobaSi), sxvadasxva tipis gamonayari kanze, maT Soris, kandidozuri gamonayari piris RruSi an sxvagan, lorwovan garsze. xSiria aseT pacientebSi nebismieri etiologiis meningiti, pnevmoniebi. . . tuberkulozi gaxlavT erT-erTi Tanmdevi daavadeba.
– inficirebul qalebs ra gziT gadaecemaT virusi?
– qalebis umravlesoba meuRlisganaa inficirebuli, romelTa umetesoba narkotikebis inieqciuri momxmarebelia. cotaa narkomani qalebis an meZavebis ricxvi, radgan es ukanasknelebi zedmiwevniT icaven usafrTxoebisa da profilaqtikis wesebs.
– rogor mimdinareobs am adamianebis mkurnaloba?
– absoluturad ufasod, radgan mzardi statistikis fonze, sakmaod didi mniSvneloba eniWeba am process. am mxriv mniSvnelovania saerTaSoriso donorebis roli. saqarTveloSi mcxovrebi nebismieri piris (socialuri statusisa da moqalaqeobis miuxedavad) aiv/Sidsis diagnostirebas da mkurnalobas globaluri fondi da saqarTvelos mTavroba afinansebs. yvelas SeuZlia analizi gaikeTos da Tu aRmoaCndeba aiv-infeqcia, mas aseve ufasod Cautardeba damatebiTi gamokvlevebi hepatitebze, sxvadasxva daavadebasa da organizmis zogad mdgomareobaze. swored amis Semdeg eqimi gansazRvravs mkurnalobis meTods. samkurnalo wamlebs pacientebi centrSi, TveSi erTxel iReben, aseve, 4-5 TveSi erTxel itareben gamokvlevebs.
– ikurneba Tu ara Sidsi? ramdenjerme gaJRerda informacia axali saswaulmoqmedi medikamentis Sesaxeb.
– ara, araferi axali ar aris da virusi ar ikurneba, magram igi imarTeba da nulamde mcirdeba, anu swori medikamenturi mkurnalobiT garkveuli dadebiTi Sedegi miiRweva. dResdReobiT Sidsi aris qronikuli, marTvadi infeqcia. pacientebi mTeli sicocxlis ganmavlobaSi iReben preparatebs da Tu virusi ganuldeba mkurnalobis gziT, igi aRar warmoadgens infeqciis wyaros.
– Tu pacienti uars ityvis mkurnalobaze an Sewyvets mas?
– mkurnalobis Sewyvetis pirobebSi virusi Zvlis tvinidan gaZlierebulad iwyebs gamravlebas da xdeba medikamentebis mimarT rezistentuli, rac SesaZloa, cudi SedegiT dasruldes. swored amitomaa aiv-inficirebulTaTvis mniSvnelovani eqimis rekomendaciebis Sesruleba, janmrTelobis mdgomareobis regularuli Semowmeba da wamlis gansazRvrul dros gansazRvruli doziT miReba. aqve minda aRvniSno, rom myavs pacientebi, romlebic 17-18 welia aRricxvaze imyofebian da sakmaod normalurad grZnoben Tavs. maT garegnulad ar etyobaT, rom aiv-inficirebulebi arian. davamateb kidev, rom is medikamentebi, rac arsenalSi gvaqvs, usafrTxoa da janmrTelobis garantias iZleva, miuxedavad imisa, rom srul gankurnebas ver uzrunvelyofs.
– modiT, erTxel kidev ganvmartoT, ras niSnavs aiv-infeqcia.
– es aris abreviatura virusisa, romelic anadgurebs imunur sistemas, cxovrobs da mravldeba mxolod adamianis organizmSi. virusi amcirebs organizmis winaaRmdegobis unars infeqciebis mimarT, garkveul momentSi ki imdenad, rom SesaZloa, adamians Seeyaros iseTi infeqcia, romliTac sxva ar an Zalian iSviaTad sneuldeba.
– ramdenad swrafad vlindeba virusi dainficirebis momentidan?
– Tu daavadeba ukve rTul stadiaSia – sam TveSi, sxva SemTxvevaSi ki sam-oTx weliwadSi.