აკადემიკოსი ვანო პაპუნიძე – ღირსეული პიროვნება და მამულიშვილი დაბადებიდან – 85 და სამეცნიერო-პედაგოგიური მოღვაწეობის 60 წელი

WeSmariti mecnieri, gamoCenili metyeve-ekologi, Rirseuli pirovneba da mamuliSvili, biologiis mecnierebaTa doqtori, baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis profesori, saqarTvelos damsaxurebuli metyeve, Rirsebis ordenis kavaleri, saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademiis akademikosi vano papuniZe daibada 1940 wlis 10 Tebervals qedis raionis sofel zendidSi.
vano papuniZem, rogorc niWierma da mizanswrafulma axalgazrdam, jer kidev institutSi swavlisas miipyro profesor-maswavlebelTa yuradReba, sadac igi studentTa samecniero sazogadoebis aqtiuri wevri gaxda. institutis damTavrebis Semdeg, akademikos giorgi gigauris xelmZRvanelobiT, is aqtiurad Caeba saqarTvelos satyeo meurneobis ganviTarebaSi. man Tavi mouyara saqarTvelos satyeo meurneobis safondo masalebs, ris damuSavebis safuZvelzec, zusti analiziT Seadgina qveyanaSi satyeo meurneobis ganviTarebis strategia. jer kidev axalgazrda mecniers ergo pativi, emuSava gamoCenil mecnier-metyeveebTan, akademikos vasil gulisaSvilTan, profesor vladimer maTikaSvilTan, sakavSiro mecnierebaTa akademiis akademikos evgeni velixovsa da profesor valentin protopopovTan.
1972 wels vano papuniZe warmatebiT icavs sakandidato disertacias, xolo 1990 wels – sadoqtoros, 1991 wels mieniWa profesoris wodeba.
1989-2006 wlebSi profesori vano papuniZe saqarTvelos mecnierebaTa akademiis baTumis botanikuri baRis direqtoria, amave dros xelmZRvanelobda mcenareTa introduqciisa da aklimatizaciis samecniero ganyofilebas. misi xelmZRvanelobiT aqtiuri samecniero-kvleviTi muSaoba warimarTa adgilobrivi florisa da bunebis dacvis, mcenareTa seleqciisa da genetikis, mcenareTa fiziologiisa da bioqimiis, meyvavileobisa da dekoratiuli mebaReobis da mcenareTa dacvis mimarTulebebiT. man pirvelma SeimuSava aWaris avtonomiuri respublikis tyis mcenareulobis racionaluri gamoyenebisa da dacva-aRdgenis mecnierulad dasabuTebuli koncefciebi.
udidesia akademikos vano papuniZis rogorc mecnieris da xelmZRvanelis Rvawli, amagi da damsaxureba saqarTveloSi biologiuri codnis gavrcelebis, umaRlesi saswavleblebis mecnier-muSakebis da studentebis erT-erTi mniSvnelovani keris – baTumis botanikuri baRis floristuli Semadgenlobis, parkebis, baRis landSaftur-dekoratiuli obieqtebis srulyofasa da ganviTarebaSi.
akademikos vano papuniZis samecniero kvlevebi yovelTvis iyo mimarTuli regionuli problemebisadmi. is iyo pirveli, vinc kompleqsurad Seafasa bunebriv-istoriuli, socialur-ekonomikuri, ekologiuri da biomravalferovnebiT yvelaze rTuli regionis – aWaris avtonomiuri respublikis tyis ekosistemebis Tanamedrove mdgomareoba. damuSavebuli aqvs anTropogenuri zemoqmedebis gavleniT tyis ganaxlebis procesis mimdinareoba. mis mier gamovlenilia regionis mcenareulobis biologiuri resursebi sakvebis, samkurnalo da sxva sasargeblo genetikuri da introduqcirebuli mcenareuli resursebi, rogorc sarezervo fondi.
akademikos vano papuniZis mier pirvelad iqna gamoyofili iSviaTi da gadaSenebis piras misuli merqniani mcenareebi. manve daadgina am procesebis gamomwvevi mizezebi, mecnierulad Seiswavla da daamuSava warsulSi adamianis sameurneo moqmedebis Sedegad subalpuri tyeebis, aseve, mTis degradirebuli koromebis aRdgenis teqnologiebi da sxva.
akademikosi vano papuniZe aris didi sazogado moRvawe, romelmac Tavisi SemoqmedebiT, qceviT, niWiTa da unariT gaiTqva saxeli saqarTvelos farglebs gareTac. mas kargad icnoben bulgareTSi, poloneTSi, ungreTSi, TurqeTSi, ruseTSi, germaniaSi, aSS-Si, iransa da bevr sxva qveyanaSi, gamoqveynebuli aqvs 200-ze meti naSromi.
gansakuTrebiT aRsaniSnavia akademikos vano papuniZis pedagogiuri da aRmzrdelobiTi moRvaweoba. 1974 wlidan 1992 wlamde eweoda pedagogiur saqmianobas didi jixaiSis sasoflo-sameurneo teqnikumSi; baTumis (mwvane koncxi) sasoflo-sameurneo teqnikumSi; baTumis samedicino ekologiur institutSi; baTumis sasoflo-sameurneo institutSi; 1992 wlidan dRemde SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis teqnologiuri fakultetis profesoris Tanamdebobazea.
2009 wlidan akademikosi vano papuniZe xelmZRvanelobs saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademiis aWaris avtonomiuri respublikis regionul samecniero centrs, miniWebuli aqvs saqarTvelos damsaxurebuli metyevis sapatio wodeba, arCeulia afxazeTis mecnierebaTa erovnuli akademiis, saqarTvelos ekologiur mecnierebaTa akademiis da socialur mecnierebaTa akademiis namdvil wevrad, akademikosad, iuneskos programis `adamiani da biosfero~ saqarTvelos erovnuli komitetis wevrad, ruseTis mecnierebaTa akademiis `metyeveobis problemebis~ sabWos wevrad, saqarTvelos botanikosTa sazogadoebis wevrad da sazogadoebis aWaris ganyofilebis xelmZRvanelad, aris saqarTvelos botanikuri baRebis da parkebis asociaciis vice-prezidenti da sxva komisiebisa da sazogadoebrivi organizaciebis wevri. dajildoebulia: saqarTvelos Rirsebis ordeniT, saqarTvelos sapatriarqos, afxazeTis avtonomiuri respublikis umaRlesi sabWos, baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis da aWaris ganaTlebis, kulturis da sportis saministros sigelebiT; miRebuli aqvs aTeulobiT sertifikati; Setanilia wignSi – `XXI saukunis msoflios 2000 gamoCenili inteleqtuali~ (saerTaSoriso biografiuli centri, kembriji, londoni); miniWebuli aqvs sapatio baTumelis da qedis municipalitetis sapatio moqalaqis wodeba, saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademiis gamoCenil mecnierTa saxelobiTi akademiuri premia metyeveobis dargSi. TvalsaCino Teoriuli da praqtikuli mniSvnelobis mecnierul naSromTa ciklisTvis akademikos vano papuniZes mieniWa akademikos giorgi gigauris saxelobis premia; dabadebidan 85 wlis iubilesTan dakavSirebiT, umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebis ganviTarebaSi Setanili wvlilisTvis akademikosi v. papuniZe dajildovda SoTa rusTavelis saxelobis medliT, masve gadaeca baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universitetis, mis mier aRzrdili studenti axalgazrdebis uRrmesi pativiscemis da madlierebis gamomxatveli specialuri diplomi. ekologiisa da satyeo meurneobis dargSi samecniero miRwevebisaTvis akademikosi vano papuniZe dajildovda saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademiis sapatio sigeliT; afxazeTis mecnierebaTa erovnuli akademiis prezidiumis gadawyvetilebiT, qarTul-afxazuri urTierTobis mowesrigebis saqmeSi Setanili mniSvnelovani wvlilisTvis, afxazeTis mecnierebaTa erovnuli akademiis akademikosi da prezidiumis wevri vano papuniZe dajildovda madlobis sigeliT.
akademikos vano papuniZisTvis damaxasiaTebelia pirovnuli maRali kultura, saqmisadmi usazRvro siyvaruli, SemoqmedebiTi Sroma, obieqturoba da maRali zneobrivi Tvisebebi, pasuxismgebloba, unikaluri cxovrebiseuli gamocdileba da profesionalizmi, aris principuli, saintereso mosaubre da komunikabeluri, uaRresad daxvewili da taqtikuri adamianebTan urTierTobaSi. igi SesaniSnavi meojaxe, mama, babua da meuRlea.
saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademia akademikos vano papuniZes guliTadad ulocavs am iubiles, usurvebs janmrTelobas, dRegrZelobas da Semdgom warmatebebs.

saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademia,

baTumis SoTa rusTavelis
saxelmwifo universiteti